Αστρονομικά νέα
|
Herschel Finds Possible Life-Enabling Molecules in Space
The new data, obtained with the telescope's heterodyne instrument for the far infrared -- one of Herschel's three innovative instruments -- demonstrates the gold mine of information that Herschel will provide on how organic molecules form in space. The Orion nebula is known to be one of the most prolific chemical factories in space, although the full extent of its chemistry and the pathways for molecule formation are not well understood. By sifting through the pattern of spikes in the new data, called a spectrum, astronomers have identified a few common molecules that are precursors to life-enabling molecules, including water, carbon monoxide, formaldehyde, methanol, dimethyl ether, hydrogen cyanide, sulfur oxide and sulfur dioxide. Herschel is a European Space Agency cornerstone mission, with science instruments provided by a consortia of European institutes and with important participation by NASA. NASA's Herschel Project Office is based at NASA's Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif. JPL contributed mission-enabling technology for two of Herschel's three science instruments. The NASA Herschel Science Center, part of the Infrared Processing and Analysis Center at the California Institute of Technology in Pasadena, supports the United States astronomical community. Caltech manages JPL for NASA. NASA Πέτυχε το τεστ
|
Αστεροσκοπείο αποκτούν τα Γρεβενά
NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 22 Ιανουαρίου 2010 12:21
- Την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων έλαβε χθες, Πέμπτη 21 Ιανουαρίου, το Μνημόνιο Συνεργασίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και της Νομαρχίας Γρεβενών για τη δημιουργία του «Αστρονομικού Πάρκου Όρλιακα».
Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου, η υλοποίηση του έργου αυτού θα κατατείνει στην προαγωγή της εκπαίδευσης και της γνώσης, θα αποτελέσει μια σημαντική ερευνητική υποδομή για το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ενώ μπορεί να καταστεί ένα σύγχρονο κέντρο ερευνών και παρατηρήσεων για ολόκληρη την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η Υπουργός Παιδείας Δια Βίου Μάθησης & Θρησκευμάτων Άννα Διαμαντοπούλου δήλωσε τα εξής: «Άνοιξε ο δρόμος για ένα σημαντικό έργο με εκπαιδευτική και ερευνητική σημασία, το Αστρονομικό Πάρκο Όρλιακα στα Γρεβενά. Η ανάπτυξη της Δυτικής Μακεδονίας απαιτεί τη σύνθεση πολλαπλών δράσεων και το Αστεροσκοπείο μπορεί να συνεισφέρει τόσο στα Γρεβενά όσο και στην Περιφέρεια με δράσεις εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος».
Ρεκόρ χιλιετίας από τη σημερινή έκλειψη ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2010 Τελευταία ενημέρωση: 15/01/2010 17:04, ΤΑ ΝΕΑ
- Η έκλειψη Ηλίου που εντυπωσίασε σήμερα την Αφρική και την Ασία διήρκεσε περισσότερο από όσο εκτιμάται για οποιαδήποτε άλλη δακτυλιοειδή έκλειψη τα επόμενα χίλια χρόνια.
Το σπάνιο υπερθέαμα, που περιόρισε τον ηλιακό δίσκο σε ένα λεπτό φωτεινό δαχτυλίδι, εισήλθε στην κύρια φάση του στις 09.06 ώρα Ελλάδας και διήρκεσε 11 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα. Έγινε έτσι η «η δακτυλιοειδής έκλειψη με τη μεγαλύτερη διάρκεια την Τρίτη Χιλιετία», ανακοίνωσε η NASA.Το ρεκόρ θα σπάσει ξανά στις 23 Δεκεμβρίου του 3043, επισημαίνει το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων.
Στις δακτυλιοειδείς εκλείψεις, η Σελήνη περνά ακριβώς μπροστά από τον Ήλιο, όπως και στις ολικές εκλείψεις. Συμβαίνουν όμως σε περιόδους που το φεγγάρι βρίσκεται στη μέγιστη απόστασή του από τη Γη, οπότε φαίνεται μικρότερο και δεν αρκεί για να καλύψει εντελώς τον ηλιακό δίσκο, αφήνοντας μόνο έναν δακτύλιο.
Εγκαίνια στον ISS
Ανοιξαν τα παντζούρια στο παράθυρο με την καλύτερη θέα στη Γη
- Την ώρα που ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός πετούσε περίπου 350 χλμ πάνω από τη Γαλλία και την Ελλάδα το πρωί της Τετάρτης, αστροναύτες που πραγματοποιούσαν εξωτερικές εργασίες άνοιξαν τα κλείστρα της νέας πλατφόρμας παρατήρησης, εφοδιασμένης με το μεγαλύτερο παράθυρο που έχει εκτοξευτεί ποτέ στο Διάστημα.
Το παρατηρητήριο βρίσκεται στη νέα υπομονάδα Tranquility του σταθμού, ιταλικής κατασκευής, το οποίο εγκαταστάθηκε την περασμένη εβδομάδα και είναι το τελευταίο μεγάλο τμήμα του πολυεθνικού τροχιακού εργαστηρίου, κόστους άνω των 100 δισ. δολαρίων.
Στη μία άκρη του Tranquility βρίσκεται ένας θόλος παρατήρησης που προσφέρει θέα 360 μοιρών στη Γη, στον ίδιο τον σταθμό αλλά και στα σκάφη που προσεγγίζουν για ανεφοδιασμό. Μέχρι σήμερα η καθοδήγηση βασιζόταν μόνο σε κάμερες.
Ο πανοραμικός θόλος, με ύψος ενάμισι μέτρο και διάμετρο πέντε μέτρα, αποτελείται από έξι τραπεζοειδή παράθυρα διατεταγμένα γύρω από ένα μεγαλύτερο, κεντρικό, πολυεδρικό παράθυρο.
Στη διάρκεια του διαστημικού περιπάτου της Τετάρτης, δύο αστροναύτες αφαίρεσαν το μονωτικό κάλυμμα που προστάτευε τον εξοπλισμό κατά την εκτόξευση και άνοιξαν ένα-ένα τα «παντζούρια» που κάλυπταν τα τετραπλά, θωρακισμένα κρύσταλλα.
«Όπως περιμέναμε, η θέα από το παράθυρο 7 [το κεντρικό παράθυρο] είναι συγκλονιστική» σχολίασε ο κυβερνήτης του ISS Τζέφρι Ουίλιαμς (στην ένθετη εικόνα αριστερά, η θέα στην έρημο Σαχάρα).
Το Κέντρο Ελέγχου της NASA έπαιξε ως μουσική υπόκρουση το τραγούδι Window on the World (Παράθυρο στον Κόσμο) του Τζίμι Μπάφετ και σχολίασε από το σύστημα επικοινωνίας: «Δεν νομίζω πως ο διαστημικός σταθμός θα είναι πια ίδιος μετά από αυτό».
Την Παρασκευή, το διαστημικό λεωφορείο που μετέφερε στον ISS τη νέα υπομονάδα θα αποσυνδεθεί από το τροχιακό συγκρότημα για να επιστρέψει στη Φλόριντα την Κυριακή.
Μόνο τέσσερις αποστολές της NASA στον ISS απομένουν μέχρι τα διαστημικά λεωφορεία να αποσυρθούν οριστικά το 2011. Έπειτα από την αποστολή και των τελευταίων ανταλλακτικών εξαρτημάτων και προμηθειών, οι Αμερικανοί αστροναύτες θα βασίζονται στα ρωσικά Soyuz για τα ταξίδια στον διαστημικό σταθμό.
Το νέο σκάφος της NASA, του οποίου ο βασικός σχεδιασμός δεν έχει ακόμα καθοριστεί, δεν αναμένεται να πετάξει πριν από το 2015 το νωρίτερο.
πηγή
Επιστήμη - Αστρονομία - Το "Κέπλερ" ανακάλυψε πέντε νέους εξωπλανήτες, ένας από οποίους είναι ελαφρύς όσο το αφρώδες πολυστυρένιο, καθώς και δύο μυστηριώδη ουράνια σώματα
- ο διαστημικό τηλεσκόπιο "Κέπλερ" της NASA ανακάλυψε πέντε νέους εξωπλανήτες, ανεβάζοντας πλέον σε πάνω από 400 τους πλανήτες που έχουν βρεθεί έξω από το ηλιακό μας σύστημα - και κανένας από αυτούς μέχρι στιγμής δεν φαίνεται κατάλληλος να φιλοξενεί ζωή (τουλάχιστον όπως την ξέρουμε στη Γη). Ένας από τους πέντε νέους εξωπλανήτες έχει εκπλήξει τους αστρονόμους, επειδή είναι ελαφρύς όσο το αφρώδες πολυστυρένιο (Styrofoam). Το "Κέπλερ", που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον ήλιο πέρυσι το Μάρτιο και είναι εφοδιασμένο με τη μεγαλύτερη και πιο ευαίσθητη κάμερα (95 megapixel) που έχει ποτέ εκτοξευτεί στο διάστημα, έχει εστιαστεί σε ένα μικρό μόνο κομμάτι του ουρανού, με στόχο την αναζήτηση εξωπλανητών στο μέγεθος της Γης. Για τα επόμενα τέσσερα έως έξι χρόνια θα μελετήσει πάνω από 100.000 ήλιους και τα αστρικά συστήματά τους. Η νέα ανακάλυψη, που ανακοινώθηκε κατά την έναρξη συνεδρίου της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρίας στην Ουάσιγκτον, είναι η πρώτη που έκανε το τροχιακό τηλεσκόπιο και επιβεβαιώθηκε από επίγεια τηλεσκόπια στη Χαβάη, σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο και το "Science". Τέσσερις από τους νέους εξωπλανήτες είναι απρόσμενα ελαφριοί σε σχέση με το μέγεθός τους. Ένας εξωπλανήτης έχει διάμετρο τετραπλάσια της Γης, αλλά οι άλλοι, ενώ είναι περίπου 40% μεγαλύτεροι από τον Δία, τον αέριο γίγαντα του ηλιακού μας συστήματος, είναι πολύ λιγότερο πυκνοί σε σχέση με αυτόν (έχουν μέση πυκνότητα 0,166 έως 0,894 γραμμαρίων ανά κυβικό εκατοστό έναντι 1,326 γρ. του Δία, ο οποίος έχει βραχώδη πυρήνα). Μάλιστα ένας από τους εξωπλανήτες είναι τόσο ελαφρύς που -με βάση την πολύ μικρή αναλογία της μάζας του σε σχέση με το μέγεθος του- έχει την ίδια πυκνότητα με το αφρώδες πολυστυρένιο (Styrofoam), το πολυμερές που χρησιμοποιείται ευρέως στην εποχή μας ως θερμομονωτικό στα κτίρια και ως υλικό συσκευασίας. Σύμφωνα με τους αστροφυσικούς, η ανακάλυψη δείχνει ότι η χαμηλή πυκνότητα είναι ένα πολύ πιο κοινό χαρακτηριστικό των εξωπλανητών απ’ ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα. Και οι τέσσερις εξωπλανήτες βρίσκονται σε πολύ κοντινή τροχιά γύρω από το άστρο τους, με συνέπεια να "ψήνονται" από υψηλές θερμοκρασίες, που εκτιμώνται από 1.200 έως 1.650 βαθμούς Κελσίου, είναι δηλαδή πιο καυτοί και από λιωμένη λάβα. Αντίθετα, ο πέμπτος εξωπλανήτης, που μόλις ανακαλύφθηκε, φαίνεται να είναι ένας παγωμένος γίγαντας σαν τον "δικό μας" Ποσειδώνα. Δύο αινίγματα
Παράλληλα το "Κέπλερ", όπως ανακοινώθηκε στο ίδιο αστρονομικό συνέδριο, έκανε μια ακόμα παράξενη ανακάλυψη: δύο αντικείμενα σε τροχιά γύρω από άστρα, που δεν είναι σαφές τι είναι ακριβώς, καθώς είναι πολύ καυτά για να είναι εξωπλανήτες, αλλά και πολύ μικρά για να είναι άστρα. Η ιδιαιτερότητά τους έγκειται στο ότι αντί να μειώνεται η ακτινοβολία των μητρικών τους άστρων, όταν η τροχιά των ουράνιων σωμάτων περνά μπροστά από αυτά (όπως συμβαίνει με τους εξωπλανήτες όταν παρεμβάλλονται μεταξύ της Γης και του μητρικού άστρου τους), στη συγκεκριμένη περίπτωση η ακτινοβολία του άστρου τους γίνεται πιο αδύναμη (μειώνεται), όταν τα περίεργα αντικείμενα βρίσκονται πίσω από το άστρο τους, στη φάση δηλαδή που αυτό παρεμβάλλεται μεταξύ της Γης και των άγνωστων ουράνιων αντικειμένων. Το γεγονός αυτό, κατά τους αστρονόμους, σημαίνει ότι, κατά περίεργο τρόπο, τα σώματα αυτά πρέπει να είναι πολύ πιο φωτεινά και καυτά από τα μητρικά άστρα-ήλιους τους. Οι πρώτες μετρήσεις δείχνουν ότι τα δύο σώματα -που πήραν τις ονομασίες ΚΟΙ 81 και ΚΟΙ 74- έχουν ακτίνα 90% και 40% μεγαλύτερη από το Δία και οι θερμοκρασίες τους υπολογίζονται αντίστοιχα σε 13.500 και 12.000 βαθμούς Κελσίου, ενώ των άστρων τους δεν ξεπερνά τους 10.000 βαθμούς. Αυτός ο συνδυασμός μεγέθους και θερμοκρασίας δεν ταιριάζει με οτιδήποτε άλλο έχει παρατηρηθεί μέχρι τώρα στο σύμπαν και οι αστρονόμοι «ξύνουν το κεφάλι τους» να καταλάβουν με τι έχουν να κάνουν. "Το σύμπαν εξακολουθεί να κάνει τα παράξενα πράγματα ακόμα πιο παράξενα απ’ ό,τι μπορούσαμε να φανταστούμε", δήλωσε ο Γιον Μόρσε, επικεφαλής αστροφυσικός της NASA. Μια πιθανή θεωρία, σύμφωνα με τον ερευνητή της NASA Τζέισον Ρόου, ο οποίος έκανε την ανακάλυψη, είναι ότι τα δύο ουράνια σώματα είναι νέοι πλανήτες ηλικίας μόλις 200 εκατ. ετών, καθώς οι "νεογέννητοι" πλανήτες είναι ακόμα καυτοί.
© 2010 ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Related articles
- Πέντε νέους εξωπλανήτες ανακάλυψε διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA
Η Καθημερινή - 05 Ιαν 2010 - Επιστήμη - Αστρονομία - Το "Κέπλερ" ανακάλυψε πέντε νέους ...
ANA - 05 Ιαν 2010 - Tα «μάτια» του Kέπλερ είδαν πέντε νέους εξωπλανήτες
Έθνος - 07 Ιαν 2010 - More coverage (1) »
Επιστήμη - Αστρονομία - Για πρώτη φορά αναλύθηκε άμεσα το φάσμα φωτός και βρέθηκε το χημικό "αποτύπωμα" της ατμόσφαιρας ενός εξωπλανήτη.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της αστρονομίας, ευρωπαίοι αστρονόμοι μπόρεσαν να "δουν" άμεσα το φάσμα φωτός από ένα πλανήτη εκτός του ηλιακού μας συστήματος, μια εξέλιξη-ορόσημο στο πλαίσιο της εντεινόμενης αναζήτησης για εξωγήινη ζωή. Το φως που αναλύθηκε, έδωσε το χημικό "δακτυλικό αποτύπωμα" του εξωπλανήτη, δηλαδή ποια χημικά στοιχεία περιλαμβάνει η ατμόσφαιρά του. Με τα στοιχεία αυτά, οι επιστήμονες μπορούν να καταλάβουν καλύτερα πώς σχηματίστηκε ο εξωπλανήτης και μελλοντικά πιθανώς θα είναι σε θέση να ανακαλύψουν "ίχνη" ζωής πάνω του. Η ανακάλυψη έγινε από επιστήμονες, υπό τον Μάρκους Γιάνσον, του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου στη Χιλή, το οποίο ανήκει σε 14 χώρες, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Το φως προερχόταν από ένα γιγάντιο πλανήτη (με μάζα επτά ως δέκα φορές μεγαλύτερη από του Δία και θερμοκρασία περίπου 800 βαθμών Κελσίου), που εντοπίστηκε αρχικά το 2008 και βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα νεαρό άστρο (HR 8799) σε απόσταση περίπου 130 ετών φωτός από τη Γη. Το άστρο αυτό έχει μάζα περίπου μιάμιση φορά μεγαλύτερη από αυτή του ήλιου μας και διαθέτει ένα ηλιακό σύστημα πλανητών που μοιάζει με το δικό μας. Τα δεδομένα από την ανάλυση του φάσματος εξέπληξαν τους επιστήμονες, επειδή δεν είναι συμβατά με τα ισχύοντα θεωρητικά μοντέλα. Όπως δήλωσε ο υπεύθυνος Μ.Γιάνσον, είναι πιθανό ότι η ατμόσφαιρα του εξωπλανήτη έχει χημική σύνθεση διαφορετική από αυτήν που υπέθεταν οι επιστήμονες, οι οποίοι τώρα θέλουν να αναλύσουν το φάσμα και άλλων εξωπλανητών από το ίδιο ηλιακό σύστημα για να κάνουν σύγκριση. Μέχρι τώρα, οι αστρονόμοι είχαν μελετήσει μόνο με έμμεσο τρόπο το φάσμα φωτός των εξωπλανητών. Το κάνουν αυτό μετρώντας δύο φορές το φάσμα ενός άστρου: μια φορά όταν ο εξωπλανήτης βρίσκεται πίσω από το άστρο του (η λεγόμενη "έκλειψη εξωπλανήτη") και μία φορά όταν η τροχιά του είναι τέτοια, ώστε παρεμβάλλεται μεταξύ του άστρου του και της Γης. Το φάσμα του εξωπλανήτη υπολογίζεται αφαιρώντας το ένα φάσμα φωτός του άστρου του από το άλλο. Αυτή την φορά όμως, οι αστρονόμοι κατόρθωσαν να μελετήσουν απευθείας το φάσμα φωτός του εξωπλανήτη χρησιμοποιώντας τον ανιχνευτή υπερύθρου ακτινοβολίας του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου. Ακόμα πιο ακριβείς εικόνες και αναλύσεις του φάσματος των εξωπλανητών αναμένονται από τη βελτίωση του εξοπλισμού παρατήρησης και την κατασκευή του Ευρωπαϊκού Υπερβολικά Μεγάλου Τηλεσκοπίου. Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί 424 εξωπλανήτες. Ο πρώτος ήταν, το 1995, ο 51 Pegasi b, αποκαλούμενος ανεπίσημα και "Βελλερεφόντης", σύμφωνα με την ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια Εξωπλανητών (exoplanet.eu).
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso1002/eso1002.pdf
© 2010 ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
Σε ένα άστρο σαν τον Ήλιο
Επιτυχία με την πρώτη για νέο όργανο αναζήτησης πλανητών
Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2009
- Το πρώτο φωτογραφικό πορτρέτο ενός πλανήτη που περιφέρεται γύρω από άστρο παρόμοιο με τον Ήλιο, είναι το πρώτο επίτευγμα του οργάνου εντοπισμού πλανητών που εγκαινιάστηκε στο τηλεσκόπιο Subaru στη Χαβάη.
Ο πιθανός πλανήτης εντοπίστηκε να περιφέρεται γύρω από το άστρο GJ 758 που βρίσκεται σε απόσταση 50 ετών φωτός, ή 480 τρισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, στην κατεύθυνση του αστερισμού της Λύρας, ανακοίνωσαν οι Γερμανοί και Αμερικανοί ερευνητές.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει πάνω από 400 εξωηλιακούς πλανήτες, γνωστούς και ως εξωπλανήτες. Οι περισσότεροι έγιναν αντιληπτοί έμμεσα, από την επίδρασή που έχει η παρουσία τους στην κίνηση και τη φωτεινότητα του μητρικού τους άστρου. Λιγότεροι από δέκα έχουν παρατηρηθεί άμεσα τα τελευταία λίγα χρόνια, όλοι τους όμως κινούνται γύρω από άστρα διαφορετικά από τον Ήλιο.
Η άμεση παρατήρηση ενός εξωπλανήτη «είναι το ίδιο δύσκολη με την απεικόνιση μιας πυγολαμπίδας που στέκεται δίπλα σε έναν προβολέα των 300 Watt από απόσταση αρκετών χιλιομέτρων» σχολιάζει ανακοίνωση του Ινστιτούτου Αστρονονίας Max Planck στη Γερμανία.
Προκειμένου να απομονωθεί η ακτινοβολία των εξωπλανητών μέσα στο εκτυφλωτικό φως του μητρικού άστρου, το τηλεσκόπιο Subaru στο Μάουνα Κέα της Χαβάης εξοπλίστηκε με συστήματα προσαρμοστικής οπτικής, που εξουδετερώνουν τις παραμορφώσεις της γήινης ατμόσφαιρας, και συγκεντρώνει πολλαπλές λήψεις του μακρινού πλανητικού συστήματος.
Το σώμα που εντοπίστηκε στο σύστημα του GJ 758 έχει μάζα 10 έως 40 φορές μεγαλύτερη από του Δία και είναι είτε γιγάντιος πλανήτης είτε ένας ελαφρύς καφέ νάνος -ένα σώμα πιο μεγάλο από τους πλανήτες, όχι όμως αρκετά μεγάλο ώστε να αναφλεγεί και να μετατραπεί σε άστρο.
Το αντικείμενο απέχει από το μητρικό του άστρο όσο ο Ποσειδώνας από τον Ήλιο και, σε αντίθεση με τους περισσότερους άλλους γνωστούς εξωπλανήτες, έχει σχετικά χαμηλή θερμοκρασία περίπου 300 βαθμών Κελσίου.
«Αυτό σημαίνει ότι είναι ο ψυχρότερος συνοδός ενός άστρου σαν τον Ήλιο που έχει ποτέ απεικονιστεί άμεσα» σχολιάζει ο Κρίστιαν Τάλμαν του Μαξ Πλανκ, επικεφαλής της μελέτης.
Εκτός από αυτό το σώμα, με την ονομασία GJ 758 B, οι εικόνες υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός ακόμα αντικειμένου άγνωστης ταυτότητας, με τον προσωρινό χαρακτηρισμό GJ 758 C.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική έκδοση του Astrophysical Journal Letters.
πηγη:in.gr
Το πιο καυτό αστέριΠαρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009
- ΛΟΝΔΙΝΟ. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ χρησιμοποιώντας το αναβαθμισμένο διαστημικό τηλεσκόπιο Ηubble κατάφεραν να τραβήξουν την καλύτερη ως σήμερα φωτογραφία του νεφελώματος ΝGC 6302-γνωστού και ως Νεφέλωμα Βug (έντομο). Στο κέντρο του υπάρχει ένα άστρο το οποίο βρίσκεται στα τελευταία στάδια της ζωής του. Το άστρο αυτό είναι το πιο καυτό του Γαλαξία, καθώς η θερμοκρασία στην επιφάνειά του αγγίζει τους 200.000 βαθμούς Κελσίου, 35 φορές πιο καυτό από τον Ηλιο. Το υλικό που εκτινάσσεται, φεύγει προς δύο κατευθύνσεις. Οι παρατηρήσεις που έχουν γίνει σε αυτό έχουν δείξει ότι οι εξωτερικές περιοχές του νεφελώματος περιέχουν υδρογονάνθρακες, ανθρακικά άλατα και σίδηρο. Η παρουσία των ανθρακικών αλάτων είναι πολύ ενδιαφέρουσα, αφού εκλαμβάνεται ως απόδειξη για την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή κατά το παρελθόν. (ΝΑSΑ)
πηγή Βήμα
Εντοπίστηκε η μεγαλύτερη και σπανιότερη έκρηξη σούπερ-νόβαΠέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2009 [ 11:24 ]
- Η μεγαλύτερη και πιο θεαματική έκρηξη άστρου που έχει γίνει ποτέ αντιληπτή, αποτελεί πιθανότατα μια σπάνια περίπτωση βίαιου θανάτου άστρου, που δεν αφήνει πίσω του μια μαύρη τρύπα ή ένα άστρο νετρονίων, σύμφωνα με τους αστρονόμους. Το άστρο που εξερράγη, εκτιμάται ότι είχε μάζα τουλάχιστον 200 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μας και, με την έκρηξή του, διέσπειρε στο διάστημα διάφορα υλικά (ραδιενεργό νικέλιο, άνθρακα, πυρίτιο κ.α.) με μάζα συνολικά όσο 50 ήλιοι, τα οποία με τη σειρά τους κάποια μέρα θα γεννήσουν νέα άστρα.
αστροφυσικών, συμβαίνει σε τεράστια άστρα που έχουν μάζα τουλάχιστον 140 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του ήλιου μας. Τα άστρα με μάζα πάνω από 100 ήλιους όπως ο δικός μας, είναι εξαιρετικά σπάνια.
Η ιδιομορφία της συγκεκριμένης έκρηξης σουπερνόβα είναι πως, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει συνήθως, δεν άφησε πίσω της ούτε μια μαύρη τρύπα, ούτε κάποιο πυκνό «αστρικό πτώμα», με την μορφή ενός άστρου νετρονίων. Οι επιστήμονες εκτιμούν
ότι η έκρηξη ήταν τόσο ισχυρή (40 φορές πιο φωτεινή από μια τυπική σουπερνόβα), που εξαφάνισε τελείως το άστρο, χωρίς να αφήσει το παραμικρό υπόλειμμα πίσω του.
Η έκρηξη εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2007 σε ένα μακρινό νάνο-γαλαξία από εικόνες που πήρε ένα ρομποτικό τηλεσκόπιο του αστεροσκοπείου Πάλομαρ του πανεπιστημίου Caltech στην Καλιφόρνια. Η μελέτη του φαινομένου έγινε από τον αστροφυσικό Πίτερ Νιούτζεντ του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς Λίβερμορ των ΗΠΑ και τον καθηγητή αστρονομίας Άλεξ Φιλιπένκο του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature». Τα πιο ισχυρά τηλεσκόπια του πλανήτη είχαν τον χρόνο να μελετήσουν την έκρηξη και να επιβεβαιώσουν ότι δεν έμοιαζε με καμία άλλη μέχρι σήμερα.
Τα τεράστια άστρα συνήθως πεθαίνουν, όταν ξεμένουν πια από υλικό για την πυρηνική σύντηξή τους, καθώς απομένει μόνο ο αδρανής πυρήνας τους από σίδηρο.
Αυτό σημαίνει ότι το άστρο δεν παράγει πλέον μια συνεχή εκροή φωτονίων, τα οποία, σε ένα ζωντανό άστρο, δημιουργούν πίεση προς τα έξω, αντισταθμίζοντας την πίεση της βαρύτητας προς τα μέσα, εμποδίζοντας έτσι το άστρο να συνθλιβεί.
Όμως όταν πια δεν υπάρχει η ροή των φωτονίων, τότε το άστρο καταρρέει προς το εσωτερικό του, δημιουργώντας μια σουπερνόβα, η έκρηξη της οποίας αφήνει πίσω της μια μαύρη τρύπα ή ένα άστρο νετρονίων.
Σε μερικές όμως περιπτώσεις, στα πιο μεγάλα άστρα, οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι οι πυρήνες τους γίνονται γρήγορα τόσο καυτοί, που τα φωτόνια τους αρχίζουν να διασπώνται σε ηλεκτρόνια και ποζιτρόνια (αντι-ηλεκτρόνια;). Αυτή η διάσπαση έχει ως αποτέλεσμα μια αστάθεια ανάμεσα στην θερμοκρασία του άστρου και στην πίεσή του, με τελική συνέπεια μια τρομακτική έκρηξη που οδηγεί το άστρο στην πλήρη εξαφάνισή του, χωρίς το παραμικρό ίχνος πίσω του, εκτός από ένα νέφος αερίων που παραμένει ορατό για ένα χρονικό διάστημα.
«Ασταθείς» σουπερνόβα αυτού του είδους είχαν προβλεφθεί θεωρητικά εδώ και περίπου 30 χρόνια, όμως μέχρι σήμερα δεν είχαν βρεθεί πειστικές ενδείξεις που να επιβεβαιώνουν το φαινόμενο. Η νέα έκρηξη όμως φαίνεται, για πρώτη φορά, να δικαιώνει τη θεωρία των αστροφυσικών, κάτι που πάντως χρειάζεται επιβεβαίωση.
Οι «ασταθείς» σουπερνόβα θεωρούνται ότι ήσαν συχνότερες στο πρώιμο σύμπαν, όταν πιστεύεται ότι υπήρχαν άστρα-τιτάνες με μάζες πολλές εκατοντάδες φορές μεγαλύτερες από του ήλιου μας. Κάθε φορά που ένα τέτοιο μεγα-άστρο εκρήγνυτο,
τεράστιες ποσότητες υλικών διασκορπίζονταν στο σύμπαν, οδηγώντας στη δημιουργία άλλων άστρων.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση:
http://www.nature.com/nature/journal/v462/n7273/abs/nature08579.html
Και http://www.nature.com/nature/journal/v462/n7273/full/462579a.html
πηγή Βήμα
Αρειανά βακτήρια ταξίδεψαν στη Γη με μετεωρίτηΠαρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009
- ΛΟΝΔΙΝΟ Επιστήμονες της ΝΑSΑ πιστεύουν ότι βακτήρια τα οποία προέρχονταν από τον Κόκκινο Πλανήτη έφθασαν στη Γη με έναν μετεωρίτη ο οποίος συνετρίβη στην Ανταρκτική πριν από 13.000 χρόνια. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα μετά τον εντοπισμό απολιθωμένων υπολειμμάτων των βακτηρίων σε τμήματα του μετεωρίτη, ο οποίος πιθανότατα αποκόπηκε από τον Αρη πριν από 16 εκατ. χρόνια, όταν σχηματιζόταν το ηλιακό σύστημα.
Ο συγκεκριμένος μετεωρίτης, που ονομάζεται Αllen Ηills 84001, έλαβε περίοπτη θέση στα ΜΜΕ το 1996, όταν βρέθηκαν απολιθώματα βακτηρίων εντός του. Αρχικά οι επιστήμονες πίστεψαν ότι επρόκειτο για γήινα βακτήρια τα οποία επιμόλυναν τον βράχο όταν εκείνος «κοιμόταν» επί μακρόν στην παγωμένη Ανταρκτική.
Ωστόσο σε μια νέα έκθεση της ΝΑSΑ αναφέρεται ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις σχετικά με το ότι τα βακτήρια προέρχονταν από τον Αρη, σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «Τhe Sun». Οι ερευνητές ανακάλυψαν δίσκους ανθρακικού άλατος και μικροσκοπικούς κρυστάλλους μαγνητίτη μέσα στον διαστημικό βράχο με χρήση ηλεκτρονικών μικροσκοπίων υψηλής ανάλυσης, τα οποία δεν ήταν διαθέσιμα πριν από κάποια χρόνια. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ασυνήθιστες χημικές ιδιότητες στον μετεωρίτη, οι οποίες πιθανόν είναι να αποτελούν ενδείξεις αλληλεπίδρασης με την ύπαρξη νερού στον Κόκκινο Πλανήτη πριν από περισσότερα από 3,5 δισ. έτη. Τα ευρήματα θα ανακοινωθούν από τη ΝΑSΑ μέσα στις επόμενες ημέρες.
πηγή Βήμα
Ο θάνατος ενός γίγανταΤρίτη 2 Νοεμβρίου 2009
- ΛΟΝΔΙΝΟ. Το ευρωπαϊκό διαστημικό τηλεσκόπιο «Ηerschel» παρατήρησε και ανέλυσε λεπτομερώς φασματοσκοπικά το γιγαντιαίο αστέρι VΥ Canis Μajoris που βρίσκεται στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός και είναι στην τελική φάση αυτοκαταστροφής. Το τηλεσκόπιο κατέγραψε μια σειρά από διεργασίες τις οποίες χαρακτηρίζουν τους «τελευταίους σπασμούς» του άστρου, το οποίο είναι ένα από τα μεγαλύτερα άστρα που έχουν εντοπιστεί ως σήμερα. Το VΥ Canis Μajoris απέχει 4.500 έτη φωτός από τη Γη και είναι 30-40 φορές πιο μεγάλο από τον ήλιο μας. Αν το VΥ Canis Μajoris βρισκόταν στο κέντρο του ηλιακού μας συστήματος η επιφάνειά του θα απλωνόταν ως τον Κρόνο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ανά πάσα στιγμή μπορεί να εκραγεί ως σουπερνόβα. Στην καλλιτεχνική απεικόνιση το VΥ Canis Μajoris, οι καύσεις του οποίου, όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες, εκτοξεύουν στο Διάστημα τεράστιες ποσότητες αερίων, σκόνης και διάφορων στοιχείων ορισμένα εκ των οποίων (άνθρακας, οξυγόνο άζωτο) αποτελούν τις πρώτες ύλες δημιουργίας πλανητών.
πηγή Βήμα
Βραβείο σε Έλληνα επιστήμονα της NASA Ο Δρ. Αθανάσιος Οικονόμου είναι ο υπεύθυνος σχεδιασμού του ειδικού εξοπλισμού για τα διαπλανητικά διαστημόπλοια.
- Ρομποτικός εξοπλισμός που αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται για τη λήψη και ανάλυση δειγμάτων από την επιφάνεια και το υπέδαφος του Άρη, ο οποίος έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από χέρια Έλληνα αστροφυσικού.
Πρόκειται για τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σικάγο και στέλεχος της NASA από το 1960, Δρ. Αθανάσιο Οικονόμου, στον οποίο εφέτος θα απονεμηθεί το Βραβείο «Νίκη 2009», από το ερευνητικό και εκπαιδευτικό Ινστιτούτο «Athens InformatioTechnology» (ΑΙΤ).
Ο κ.Οικονόμου είναι ο υπεύθυνος σχεδιασμού του ειδικού εξοπλισμού για τα διαπλανητικά διαστημόπλοια που αποστέλλονται προς εξερεύνηση των πλανητών. Με επιστημονικά όργανά του έχουν εξοπλιστεί τα διαστημόπλοια πολλών αποστολών της ΝΑSΑ στη Σελήνη, τον Άρη και τον Κρόνο.
Τον Αύγουστο, η NASA ανακοίνωσε ότι τα μικροσωματίδια από την ουρά του κομήτη Wild 2 που παγίδεψε ο εξοπλισμός του διαπρεπούς Έλληνα επιστήμονα στο διαστημόπλοιο Stardust, περιέχουν την ουσία γλυκίνη, από τα δομικά στοιχεία της ζωής. Είναι η πρώτη φορά που αποκαλύπτεται ότι οι κομήτες περιέχουν αμινοξέα, οι οποίοι συνδυάζονται μεταξύ τους για να δημιουργήσουν τις πρωτεΐνες, δηλαδή, τα βασικά λειτουργικά και δομικά μόρια των ζωντανών οργανισμών.
Η απονομή του Βραβείου «Νίκη 2009» θα γίνει τη Δευτέρα, 14 Δεκεμβρίου 2009, στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, στην Αθήνα, στη διάρκεια ειδικής τελετής, τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν στο Ταμείο Υποτροφιών, Βραβείων και Οικονομικής Βοήθειας Σπουδών του ΑΙΤ.
Το Βραβείο το οποίο είναι εμπνευσμένο από τη Νίκη της Σαμοθράκης, φιλοτέχνησε ο γλύπτης Κώστας Ανανίδας και θα απονείμει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος. Επίσημος ομιλητής θα είναι ο Πρόεδρος του κορυφαίου Αμερικανικού Πανεπιστημίου Carnegie MelloUniversity, Dr. Jared L. Cohon.
Το ΑΙΤ είναι μη κερδοσκοπικό, κορυφαίο εκπαιδευτικό και ερευνητικό Κολέγιο Αριστείας, με αποκλειστικές συνεργασίες στην εκπαίδευση και την έρευνα με τα Πανεπιστήμια Carnegie Melloκαι Harvard των ΗΠΑ και Aalborg της Δανίας. Εφέτος καθιερώνει το θεσμό του Βραβείου «Νίκη», με σκοπό την αναγνώριση των διεθνώς διακεκριμένων Ελλήνων ή Ελληνικής καταγωγής επιστημόνων, για τη συμβολή τους στην πρόοδο των επιστημών και της τεχνολογίας.
Μέχρι σήμερα, το ΑΙΤ έχει απονείμει μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών σε 450 αποφοίτους, διακεκριμένα διεθνώς στελέχη ή και εξειδικευμένο ερευνητικό προσωπικό χορηγώντας επίσης πάνω από 300 υποτροφίες και οικονομικές ενισχύσεις σε αριστούχους φοιτητές από 21 χώρες.
Τη δια βίου εκπαίδευση του ΑΙΤ έχουν παρακολουθήσει περισσότερα από 2 500 ανώτερα και ανώτατα στελέχη του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα της ΝΑ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής.
Ο Δρ. Οικονόμου έχει ζήσει από κοντά την κατάκτηση της Σελήνης, τις προσεδαφίσεις μη επανδρωμένων αποστολών στον Άρη, έχει μελετήσει τους κομήτες και είναι ένας από τους εμπνευστές των πρώτων αποστολών στον Κρόνο, βάσει των οποίων το 2035 θα μπορέσει να φύγει η πρώτη επανδρωμένη αποστολή για τον Άρη.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αστεροειδής διαπερνά τη γήινη ατμόσφαιρα
- Τμήματα ενός αστεροειδούς που είχε μέγεθος όσο ένα αυτοκίνητο βρέθηκαν στην έρημο του Σουδάν. Ο αστεροειδής εξερράγη σαν ένα φωτεινό βεγγαλικό μετεωριτών, καθώς συγκρούστηκε με τη γήινη ατμόσφαιρα. Ήταν η πρώτη φορά που οι επιστήμονες ανάκτησαν θραύσματα ενός αστεροειδή που εντοπίστηκε στο διάστημα, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. "Όλοι οι μετεωρίτες που έχουν μελετηθεί, έχουν παρατηρηθεί ως φλεγόμενες μπάλες και ουρές με καπνό καθώς διασχίζουν τη γήινη ατμόσφαιρα. Ωστόσο, για πρώτη φορά είδαμε ένα αντικείμενο πριν φτάσει στο γήινη ατμόσφαιρα και στη συνέχεια εντοπίσαμε τη τμήματά του» λέει ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Douglas Rumble από το Carnegie Institution.
Το δράμα εκτυλίχθηκε σαν χολιγουντιανό σενάριο, ώστε να επιτευχθεί η ανασυγκρότηση του γεγονότος. Στις 6 του Οκτώβρη του 2008, ένας ερασιτέχνης που ατένιζε τα αστέρια στην Αριζόνα υπέβαλε στο Minor Planet Center στο Cambridge, της Μασαχουσέτης, συντεταγμένες ενός αστεροειδή που είχε εντοπίσει ." Ήταν μια ρουτίνα καταγραφής, μία από τις εκατοντάδες. Αλλά το σύστημα πληροφορικής μυστηριωδώς αρνήθηκε επιπλέον στοιχεία", υπενθύμισε ο διευθυντής του Κέντρου, ο Dr. Tim Spahr. Και επισημαίνει: "Από τη στιγμή που το κοίταξα και έκανα μια τροχιά με το χέρι, ήταν σαφές ότι θα χτυπήσει τη γη». Το μέγεθος και η φωτεινότητα του αστεροειδή - ο οποίος, από τότε έχει λάβει το όνομα 2008 TC3 - δεν υποδήλωναν κίνδυνο, αλλά ο Dr. Spahr ακολουθώντας την διαδικασία των προτύπων ασφαλείας, ενημέρωσε τη NASA. Επίσης, προειδοποίησε τον Dr. Steve Chesley από το Jet Propulsion Laboratory, που έκανε έναν πρόχειρο υπολογισμό της τροχιάς του αστεροειδή. Το πρόγραμμα ανέφερε σε ποσοστό 100% πιθανότητα πρόσκρουσης. "Δεν είχα δει κάτι τέτοιο ποτέ πριν στη ζωή μου", λέει ο Dr. Chesley. Το λογισμικό έδειξε επίσης ότι η μάζα των πετρωμάτων θα έπληττε σαν βολίδα τη γήινη ατμόσφαιρα - με τη δύναμη ενός ή δύο χιλιάδων τόννων TNT - σε λιγότερο από 13 ώρες.
Ξαφνικά, οι επιστήμονες που είχαν συνηθίσει να σκέφτονται με έτη φωτός βρέθηκαν να κρυπτογράφουν τον αστεροειδή σε πραγματικό χρόνο για να παρακολουθήσουν την πορεία του και να εντοπίσουν τα σημεία όπου θα κατέπεφταν τα επιμέρους τμήματά του πάνω στη γη. Οι τηλεφωνικές γραμμές και η επικοινωνία μέσω ίντερνετ πήραν φωτιά. "ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΗ ΣΗΜΕΡΑ !!!", έγραψε στους συναδέλφους του ο φυσικός Mark Boslough του Sandia National Laboratories στο Νέο Μεξικό. Μέσα σε λίγα λεπτά, είχε διαπιστωθεί πως ο αστεροειδής θα διασπαστεί σε κομμάτα πάνω από την αραιοκατοικημένη έρημο Nubian, στο βόρειο Σουδάν. Όπως υποδείχθηκε από έναν μετεωρολόγο, ένας επιβάτης της KLM που πετούσε από το Γιοχάνεσμπουργκ στο Άμστερνταμ, εντόπισε μια έντονη λάμψη περίπου 1400 χιλιόμετρα μακριά του, καθώς ο 2008 TC3 θρυματιζόταν στην γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητα 12000 μέτρα ανά δευτερόλεπτο.
Εβδομάδες αργότερα, ο Dr. Peter Jenniskens, αστρονόμος στο Ινστιτούτο SETI στο Mountain View της Καλιφόρνια και κύριος συγγραφέας της μελέτης, ανέμενε την πρώτη αναφορά για την εύρεση του μετεωρίτη 2008 TC3. Όμως τίποτα δεν γινόταν. Έτσι ο Dr. Jenniskens πήγε στο Σουδάν, στις αρχές Δεκεμβρίου και συνεργάστηκε με τον Muawia Hamid Shaddad του Khartoum University. Μαζί με μια μικρή ομάδα φοιτητών, οδηγήθηκαν στην έρημο, ρωτώντας στην πορεία τους κατοίκους αν είχαν δει μια μπάλα φωτιάς στον ουρανό. Όταν έφθασαν στην πιθανή ζώνη πρόσκρουσης, άρχισαν να χτενίζουν την περιοχή. Σε τρεις ημέρες, είχαν εντοπίσει και συλλέξει περίπου 280 τεμάχια, που ζύγισαν συνολικά αρκετά κιλά. Ο 2008 TC3 εμπίπτει στην κατηγορία των πολύ σπάνιων μετεωριτών - που αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% των αντικειμένων που έπληξαν τη γη - που ονομάζονται ureilites, οι οποίοι ενδεχομένως όλοι να έχουν προέλθει από το ίδιο μητρικό σώμα. Ταιριάζοντας τις φασματικές μετρήσεις του 2008 TC3 που λήφθηκαν πριν τη σύγκρουσή του, με χημικές αναλύσεις των θραυσμάτων – πετρωμάτων, θα καταστεί ακόμη ευκολότερη η αναγνώριση των ureilite αστεροειδών στο διάστημα.
πηγή www.sciencenews.gr
Νέες αποστολές στη Σελήνη προαναγγέλλει η Κίνα
- Η Κίνα θα πραγματοποιήσει τη δεύτερη μη επανδρωμένη αποστολή της σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη το 2010, θα συνεχίσει με ρομποτική αποστολή προσσελήνωσης το 2012 και ελπίζει να μπορέσει να στείλει και ανθρώπους στο φεγγάρι γύρω στα τέλη της επόμενης δεκαετίας.
Όπως αναφέρει την Παρασκευή η Ημερησία της Κίνας, επικαλούμενη αξιωματούχους του διαστημικού προγράμματος, τον Οκτώβριο του 2010 θα εκτοξευτεί ο σεληνιακός δορυφόρος Τσανγκ-ε 2, μια βελτιωμένη εκδοχή του Τσανγκ-ε 1 που συνετρίβη ελεγχόμενα στη Σελήνη στο τέλος της αποστολής του το Μάρτιο.
Ο Τσανγκ-ε θα είναι εξοπλισμένος με κάμερες υψηλότερης ανάλυσης και θα τεθεί σε τροχιά 100 χλμ πιο κοντά στη Σελήνη, ανέφερε ο σχεδιαστής του δορυφόρου Γε Πεϊζιάν.
Το κινεζικό πρόγραμμα διαστημικής εξερεύνησης προβλέπει ακόμα μη επανδρωμένη αποστολή προσσελήνωσης δύο χρόνια αργότερα, ρομποτική αποστολή επιστροφής δειγμάτων το 2015 και πιθανώς μια επανδρωμένη αποστολή στο Φεγγάρι το 2017, τουλάχιστον τρία χρόνια νωρίτερα από το αντίστοιχο εγχείρημα της NASA.
Το Σεπτέμβριο η Κίνα εγκαινίασε και τέταρτο διαστημικό κέντρο, μια κίνηση ενδεικτική της μεγάλης διαστημικής φιλοδοξίας της.
Το 2006, η Κίνα έγινε μόλις η τρίτη χώρα -μετά τις ΗΠΑ και τη Ρωσία- που στέλνει ανθρώπους σε γήινη τροχιά.
Η πρώτη της αποστολή στη Σελήνη πραγματοποιήθηκε αργότερα σχεδόν ταυτόχρονα με τις αντίστοιχες αποστολές της Ινδίας και της Ιαπωνίας, ενώ και η Νότιος Κορέα ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στην ασιατική κούρσα από τη Γη στη Σελήνη.
πηγή in.gr
Οι πρώτες συγκρούσεις πρωτονίων σκόρπισαν ενθουσιασμό στο CERN
- Δέσμες πρωτονίων κινήθηκαν προς αντίθετες κατευθύνσεις σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός και παρήγαγαν τις πρώτες, ακούσιες, συγκρούσεις στη μεγάλη κυκλική σήραγγα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), σκορπώντας κύματα ενθουσιασμού στους επιστήμονες του CERN.
Οι εκούσιες συγκρούσεις θα αρχίσουν σε δέκα ημέρες περίπου, κυρίως για τη δοκιμή του επιταχυντή των 10 δισ. δολαρίων. Από τα τέλη του 2010 θα ξεκινήσουν και οι συγκρούσεις με πυρήνες μολύβδου αντί για πρωτόνια.
To πραγματικό τεστ θα πραγματοποιηθεί το πρώτο δίμηνο του 2010, όταν οι επιστήμονες θα επιχειρήσουν να αναπαράγουν τις συνθήκες που επικρατούσαν 1-2 τρισεκατομμυριοστά του δευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Τα υποατομικά συντρίμμια των συγκρούσεων θα προσφέρουν νέα στοιχεία για τη σκοτεινή ύλη, τη σκοτεινή ενέργεια, τη θεωρία της υπερσυμμετρίας, καθώς και για το υποθετικό σωματίδιο Χιγκς, γνωστό και ως «σωματίδιο του Θεού», το οποίο θα εξηγούσε πώς η ύλη αποκτά μάζα.
Προς το παρόν, οι ακούσιες συγκρούσεις πρωτονίων που παρατηρήθηκαν, ήταν παρενέργεια της προσπάθειας των επιστημόνων να συντονίσουν τις δύο δέσμες.
«Υπήρξε πανδαιμόνιο μέσα στην αίθουσα ελέγχου και όλοι μας ξεσπάσαμε όταν είδαμε τις πρώτες συγκρούσεις», είπε ο Γιούργκεντ Σούκραφτ, εκπρόσωπος των πειραμάτων που παρατηρούνται στον LHC.
«Τα ίχνη (που προέκυψαν από τις συγκρούσεις) που παρατηρούμε είναι θαυμάσια», πρόσθεσε ο Αντρέι Γκολούτβιν, έτερος εκπρόσωπος του CERN.
«Ο LHC προχωρά πιο γρήγορα από όσο περιμέναμε στην αρχική του φάση, που ξεκίνησε το βράδυ της Παρασκευής», δήλωσε ο Ρολφ Χόιερ, γενικός διευθυντής του CERN.
«Πήγε πολύ γρηγορότερα από όσο προβλέπαμε» δήλωσε και η Φαμπιόλα Τζιανότι, του προγράμματος ATLAS του CERN. «Είμαστε όλοι πολύ ευτυχείς» πρόσθεσε.
πηγή βήμα
Τα επτά «Άγια Δισκοπότηρα» της Φυσικής
Επτά καίρια άλυτα ερωτήματα που κρατούν τους φυσικούς άγρυπνους τη νύχτα.
- Το καναδικό Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής Περίμετρος, που έχει δημιουργήσει από το 2000 ο οραματιστής ελληνικής καταγωγής επιχειρηματίας Μάικ Λαζαρίδης (δημιουργός της εταιρίας RIM που παράγει το κινητό Blackberry), έχει ήδη αποκτήσει παγκόσμια φήμη για την ικανότητά του να βρίσκεται στην επιστημονική πρωτοπορία και να προσελκύει τα καλύτερα «μυαλά» στα ερευνητικά προγράμματα του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Στίβεν Χόκινγκ, μόλις παραιτήθηκε λόγω ηλικίας από την έδρα του στο Κέμπριτζ, άρχισε αμέσως τη συνεργασία του με το Perimeter Institute.
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε μια δεκαήμερη εκδήλωση με τίτλο «Από τα Κβάντα στον Κόσμο», στο πλαίσιο της οποίας ζητήθηκε από ένα πάνελ κορυφαίων φυσικών του πλανήτη να απαντήσουν στο πρωτότυπο ερώτημα «Τι σας κρατάει άγρυπνους τα βράδια;». Ακολουθεί μια σύντομη παράθεση των απαντήσεων, όπως τα κατέγραψε το «New Scientist».
1. Γιατί αυτό το σύμπαν και όχι άλλο;
Αναζητώντας τους θεμελιώδεις νόμους της φύσης, οι φυσικοί ουσιαστικά εργάζονται με βάση ένα συγκεκριμένο άξονα: να δείξουν γιατί το σύμπαν πρέπει να είναι όπως το βλέπουμε. Αν όμως οι επιστήμονες μπορούν να συλλάβουν με το μυαλό τους άλλους φυσικούς νόμους, γιατί τότε δεν μπορούν τα σύμπαντα που περιγράφουν θεωρητικά, να υπάρχουν κιόλας στην πραγματικότητα σε κάποιο άλλο μέρος; Οι επιστήμονες μπορούν εύκολα να φανταστούν διαφορετικά σύμπαντα με διαφορετικούς νόμους, οπότε το ερώτημα είναι γιατί στο δικό μας σύμπαν υπάρχουν αυτοί οι νόμοι και όχι κάποιοι άλλοι;
2. Από τι είναι φτιαγμένο το κάθε τι;
Είναι πια φανερό στους φυσικούς ότι η κανονική ύλη -από την οποία αποτελούνται τα άτομα, τα άστρα και οι γαλαξίες- αποτελεί μόλις το 4% της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος. Το ερώτημα αφορά το υπόλοιπο 96% που αποτελείται από σκοτεινή ύλη και σκοτεινή ενέργεια. Και αν μεν η σκοτεινή ύλη ίσως σύντομα «φωτιστεί» με νέα πειράματα, όπως του δορυφόρου «Φέρμι» (Fermi) της ΝΑΣΑ (NASA), τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα στη δεύτερη περίπτωση, της μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας, η οποία οδηγεί σε επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος, καθώς εδώ δεν φαίνεται… φως στο βάθος του τούνελ.
3. Πώς λαμβάνει χώρα η πολυπλοκότητα;
Από την απρόβλεπτη συμπεριφορά των χρηματοοικονομικών αγορών μέχρι την αυθόρμητη ανάδυση της ζωής από την ανόργανη ύλη, προκύπτει το ερώτημα με ποιο τρόπο εμφανίζεται και οργανώνεται η πολυπλοκότητα. Με άλλα λόγια, οι φυσικοί δεν έχουν ακόμα καταλάβει πώς απλά πράγματα, μέσα από απλές αλληλεπιδράσεις, οδηγούν σε πολύπλοκα φαινόμενα (βλέπε και «θεωρία του χάους» ).
4. Θα αποδειχτεί ποτέ ότι είναι σωστή η θεωρία των χορδών (string theory);
Η θεωρία των χορδών, που υποστηρίζει χονδρικά ότι τα θεμελιώδη σωματίδια της φύσης δεν είναι κουκίδες αλλά μικροσκοπικές ενεργειακές «χορδές», διαθέτει μια μαθηματική καλαισθησία, αλλά οι φυσικοί αγωνιούν ότι μπορεί να πεθάνουν χωρίς ποτέ να μάθουν αν αποτελεί την πιο αποκαλυπτική περιγραφή της πραγματικότητας που έχει ποτέ γίνει ή μήπως τελικά δεν είναι παρά ένα γοητευτικό θεωρητικό κατασκεύασμα. Ακόμα και μεγαλεπήβολα πειράματα, όπως αυτό του CERN, είναι απίθανο να δώσουν οριστική απάντηση για το αν οι χορδές όντως υπάρχουν και αποτελούν το θεμέλιο της φύσης.
5. Τι είναι η μοναδικότητα (και το «Μπινγκ Μπανγκ» );
Ίσως το μεγαλύτερο μυστήριο (που άπτεται πλέον της θρησκείας) αφορά το «ένα» και «μοναδικό» συμβάν από το οποίο όλα ξεκίνησαν, δηλαδή το «Μπινγκ Μπανγκ», την αρχική «έκρηξη» της Δημιουργίας. Η συμβατική φυσική θεωρεί ότι υπήρξε μια άπειρα καυτή και πυκνή κατάσταση στην αρχή του σύμπαντος, όπου οι γνωστοί φυσικοί νόμοι δεν ίσχυαν. Αλλά οι φυσικοί δεν μπορούν να περιγράψουν -και να καταλάβουν- ακριβώς αυτή την κατάσταση «μοναδικότητας», χωρίς την οποία ασφαλώς αδυνατούν και να προσφέρουν στον κόσμο μια αληθινή «θεωρία του παντός».
6. Τι είναι η…πραγματικότητα στην πραγματικότητα;
Ο υλικός κόσμος φαίνεται «απλός», αλλά, σε κάποιο επίπεδο, βρίσκεται πέρα από την κατανόησή μας. Η κβαντική φυσική, η οποία έδειξε ότι ο παρατηρητής μπορεί να αλλάξει τη φύση του αντικειμένου που παρατηρεί, «υποψιάζει» αρκετούς φυσικούς ότι απλώς έχουμε γρατσουνίσει την επιφάνεια της πραγματικότητας. Κανείς ποτέ μέχρι τώρα δεν έχει καταλάβει πώς γίνεται το σύμπαν να ξέρει πότε παρακολουθείται και ανάλογα να αλλάζει. Για μερικούς, η ουσιαστική «επανάσταση» θα υπάρξει μόνο όταν κατανοηθεί η σχέση ανάμεσα στη φυσική πραγματικότητα και στην ανθρώπινη συνείδηση.
7. Πόσο μακριά μπορεί να μας πάει η Φυσική;
Η επιστημονική αναζήτηση που ξεκίνησε με το Γαλιλαίο (και πιο πριν με τους αρχαίους Έλληνες) και μας έχει αποκαλύψει τόσα πράγματα για το σύμπαν, πλησιάζει στο τέλος της; Έχουν φθάσει οι επιστήμονες κοντά στα όρια της εμπειρικής γνώσης;
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Από το Σαββατοκύριακο η σταδιακή επαναλειτουργία του LHC
- Χωρίς την εκρηκτική δημοσιότητα που συνόδευσε τα πρώτα, ατυχή εγκαίνια το 2008, το CERN σχεδιάζει να θέσει εκ νέου σε λειτουργία τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων το πρωί του Σαββάτου το νωρίτερο. Θα περάσουν πάντως μήνες πριν το γιγάντιο μηχάνημα λειτουργήσει σε πλήρη ισχύ.
Ο LHC παραδόθηκε από την ομάδα προετοιμασίας στην ομάδα λειτουργίας την Τετάρτη, και οι μηχανικοί ετοιμάζονται τώρα να διοχετεύσουν δέσμες πρωτονίων σε όλο το μήκος του υπόγειου τούνελ των 27 χιλιομέτρων, κάτω από τα σύνορα Γαλλίας Ελβετίας.
Οι δοκιμές αρχίσουν «νωρίς το πρωί του Σαββάτου», ωστόσο αυτό δεν είναι επίσημο και θα μπορούσε τελικά να αλλάξει, δήλωσε στο AFP ο Τζέιμς Γκίλις, εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πυρηνικής Έρευνας. Ενδεικτικό του «χαμηλού προφίλ» που κρατά το CERN, μέχρι ο LHC να επαναλειτουργήσει πλήρως, είναι ότι δεν έχει υπάρξει επίσημη ανακοίνωση για τα νέα εγκαίνια.
Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων, ο ισχυρότερος επιταχυντής του κόσμου, θα μπορέσει αργότερα να αναδημιουργήσει τις συνθήκες που επικρατούσαν στο νεογέννητο Σύμπαν, λίγες στιγμές μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, και να απαντήσει έτσι σε μεγάλα ερωτήματα της θεωρητικής φυσικής και της κοσμολογίας.
Μέσα στην κυκλική σήραγγα του επιταχυντή, δέσμες πρωτονίων ή πυρήνων μολύβδου θα συγκρούονται κινούμενες σε αντίθετες κατευθύνσεις σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός.
Τα υποατομικά συντρίμμια των συγκρούσεων θα προσφέρουν νέα στοιχεία για τη σκοτεινή ύλη, τη σκοτεινή ενέργεια, τη θεωρία των «υπερσυμμετρικών» σωματιδίων, καθώς και για το υποθετικό σωματίδιο Χιγκς, γνωστό και ως «σωματίδιο του Θεού», το οποίο θα εξηγούσε πώς η ύλη αποκτά μάζα.
Το λεγόμενο «πείραμα του αιώνα» ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2008 αλλά διακόπηκε λίγες ώρες αργότερα, όταν μια ηλεκτρολογική βλάβη προκάλεσε τη διαρροή του υγρού ήλιου που διατηρεί τον επιταχυντή σε θερμοκρασία λίγο πάνω από το απόλυτο μηδέν.
Εκτοτε το CERN ασχολείται με την αποκατάσταση των ζημιών, εγκαθιστώντας νέα συστήματα ασφαλείας κατά μήκος του τούνελ, η κατασκευή του οποίου διήρκεσε δώδεκα χρόνια και απασχόλησε 7.000 φυσικούς.
Ο LHC σχεδιάστηκε να επιταχύνει πρωτόνια και να τα φέρνει σε σύγκρουση σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός. Η ενέργεια της δέσμης θα φτάσει τελικά 7 TeV (τρισεκατομμύρια ηλεκτρονιοβόλτ), ωστόσο τους πρώτους μήνες λειτουργίας του ο LHC θα περιοριστεί στα 3,5 GeV.
Από τα τέλη του 2010 θα ξεκινήσουν και οι συγκρούσεις με πυρήνες μολύβδου αντί για πρωτόνια.
πηγή:www.in.gr
Νέοι κρατήρες πάγου στον Άρη
- Ομάδα επιστημόνων ανακάλυψε με τη βοήθεια του διαστημοπλοίου Mars Reconnaisance Orbiter της ΝΑSA αρκετούς νέους κρατήρες στον Άρη που δημιουργήθηκαν από πιθανές προσκρούσεις μετεωριτών στην περιοχή Arcadia Planitia (Εικόνα 1) η οποία βρίσκεται μεταξύ του βόρειου πόλου και του ισημερινού του κόκκινου πλανήτη. Τα βάθη των κρατήρων κυμαίνονταν από μισό μέτρο μέχρι και 2.5 μέτρα, οι διάμετροι δε αυτών υπολογίζονται σε μερικά μέτρα (Εικόνα 2).
Εκτιμάται ότι το πάχος του στρώματος του πάγου είναι ένα μέτρο και ο συνολικός του όγκος περίπου ένα εκατομμύριο κυβικά χιλιόμετρα. Υπολογίζεται δε, ότι το στρώμα αυτό καλύπτει περίπου τη μισή επιφάνεια του πλανήτη. Οι νέες παρατηρήσεις έχουν καταδείξει τρία σημαντικά στοιχεία. Πρώτον, ότι ο πάγος είναι 99% καθαρός, δηλαδή χωρίς προσμίξεις χώματος από τα επιφανειακά στρώματα. Δεύτερον ότι η σύστασή του είναι παρόμοια με τη σύσταση του πάγου στην Γροιλανδία και τρίτον ότι το στρώμα πάγου ξεκινά περίπου 20 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη. Αυτό συνεπάγεται ότι αν το διαστημικό όχημα Viking Lander 2, που προσεδαφίστηκε στον Άρη το 1976, είχε ψάξει για πάγο 2 ίντσες βαθύτερα, αυτή η ανακάλυψη θα είχε γίνει 33 χρόνια νωρίτερα.
Ο πάγος αυτός εκτιμάται σαν υπόλειμμα κάποιου παλαιότερου υγρού κλίματος αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν. Οι επιστήμονες διατείνονται ότι γνώριζαν για το στρώμα πάγου στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη του Άρη, απλώς δεν φαντάζονταν ότι η έκταση του στρώματος αυτού θα έφτανε τόσο κοντά στον ισημερινό. Η μεθοδολογία στην οποία βασίζονται τα τελευταία αυτά ευρήματα μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για την ανίχνευση πάγου και σε άλλες περιοχές του κόκκινου πλανήτη καθώς και περαιτέρω μελέτης των κλιματολογικών αλλαγών κατά το πρόσφατο παρελθόν του Άρη.
πηγή:www.astro.noa.gr
Νέος τεράστιος δακτύλιος γύρω από τον Κρόνο
- Επιστήμονες από τα πανεπιστήμια Virginia και Maryland, μέσω του διαστημικού τηλεσκοπίου Spitzer της NASA, το οποίο βρίσκεται 107 εκατ. χλμ. από τη Γη και σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο, ανακάλυψαν πρόσφατα, το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα δακτύλιο γύρω από τον Κρόνο (Εικόνα 1). Το επίπεδο τροχιάς του δακτυλίου έχει κλίση 27 μοίρες σε σχέση με τους υπόλοιπους δακτυλίους, το δε υλικό του έχει πάχος περίπου 20 φορές τη διάμετρο του πλανήτη (2.4 εκατομμύρια χιλιόμετρα) και εκτείνεται σε περιοχή μεταξύ 6 και 12 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την επιφάνειά του. Ο δορυφόρος Φοίβη του Κρόνου φαίνεται να περιφέρεται στο νέο αυτό δακτύλιο, οπότε είναι και πιθανό να τον έχει δημιουργήσει (Εικόνα 2).
Ο δακτύλιος είναι αόρατος με οπτικά τηλεσκόπια, επειδή τα σωματίδια σκόνης είναι διάχυτα σε όλο τον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ του Κρόνου και του δακτυλίου, οπότε σκεδάζουν ελάχιστο φως.
Τα νέα αυτά ευρήματα θα δημοσιευθούν σύντομα στο επιστημονικό περιοδικό Nature.
πηγή:www.astro.noa.gr
Επιτυχώς συνδέθηκε το Atlantis με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό
- Το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο Atlantis συνδέθηκε την Τετάρτη όπως είχε προγραμματιστεί με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), ανακοίνωσε η NASA.Η σύνδεση επιβεβαιώθηκε στις 18:51 (ώρα Ελλάδας), δύο λεπτά νωρίτερα από ότι προβλεπόταν, σε ύψος τροχιάς 354 χλμ πάνω από την Αυστραλία, όπως δήλωσε ο σχολιαστής της τηλεόρασης της NASA που μετέδιδε ζωντανά εικόνες από τον ελιγμό σύνδεσης με τον ISS.
Το Atlantis εκτοξεύτηκε την Δευτέρα από τη Φλόριντα με έξι αστροναύτες σε μια αποστολή 11 ημερών, την πέμπτη και τελευταία για φέτος αποστολή διαστημικού λεωφορείου που έχει προγραμματιστεί να μεταφέρει περισσότερους από 12 τόνους ανταλλακτικών στον ISS.
πηγή: in.gr
Γεγονός η ύπαρξη νερού στη Σελήνη, σύμφωνα με τους επιστήμονες της NASA
- Απόλυτα επιτυχημένη ήταν η «αποστολή καμικάζι» της NASA προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει νερό στη Σελήνη. Οι επιστήμονες της NASA ανακοίνωσαν ότι μετά τη μελέτη των δεδομένων διαπιστώνονται «σημαντικές ποσότητες» νερού.
«Η Σελήνη κρύβει πολλά μυστικά και η αποστολή μας προσέθεσε ένα λιθαράκι στην προσπάθεια να τα αποκωδικοποιήσουμε» δήλωσαν οι επιστήμονες.
Η επιχείρηση βομβαρδισμού της Σελήνης έγινε στις αρχές Οκτωβρίου. Ο άδειος πύραυλος Centaur, βάρους 2,2 τόνων, προσέκρουσε στη λεκάνη του κρατήρα Cabeus με ταχύτητα γύρω στα 9.000 χλμ/ώρα, και δημιούργησε ένα νέφος σκόνης που εκτιμάται ότι είχε διάμετρο 20 χλμ και ύψος 10 χλμ. Από την πρόσκρουση εκτοξεύτηκαν περίπου 95 λίτρα νερού.
Η συσκευή οργάνων LCROSS, από την οποία είχε απελευθερωθεί ο χρησιμοποιημένος πύραυλος, πέρασε μέσα από τα συντρίμμια, μεταδίδοντας συνεχώς εικόνες και μετρήσεις, και συνετρίβη στο ίδιο σημείο τέσσερα λεπτά μετά την πρώτη πρόσκρουση.
Δείτε το animation που δημιούργησε η NASA.
πηγή: www.in.gr
Το Βατικανό κοιτά τους ουρανούς αναζητώντας εξωγήινους
- Τέσσερις αιώνες αφότου καταδίκασε σε φυλάκιση τον Γαλιλαίο επειδή υποστήριζε ότι η Γη δεν είναι το κέντρο του Σύμπαντος, το Βατικανό διοργάνωσε επιστημονικό συνέδριο για το ενδεχόμενο ύπαρξης εξωγήινης ζωής και τις συνέπειές της για την Καθολική Εκκλησία.
«Τα ερωτήματα για την προέλευση της ζωής και την ενδεχόμενη ύπαρξη ζωής αλλού στο Σύμπαν είναι ιδιαίτερα κατάλληλα [για την Εκκλησία] και χρήζουν προσεκτικής εξέτασης» δήλωσε ο αιδεσιμότατος Χοσέ Γαβριέλ Φούνες, αστρονόμος και διευθυντής του Παρατηρητηρίου του Βατικανού, το οποίο λειτουργεί έξω από τη Ρώμη από το 1891.
Ο Φούνες παρουσίασε τα αποτελέσματα πενθήμερου συνεδρίου που συγκέντρωσε αστρονόμους, φυσικούς, βιολόγους και άλλους ειδικούς με θέμα την Αστροβιολογία, τη μελέτη της προέλευσης της ζωής και της ύπαρξής της σε άλλους πλανήτες.
Τριάντα επιστήμονες, πολλοί από αυτούς μη καθολικοί, συμμετείχαν στη συνάντηση και εξέτασαν μεταξύ άλλων το ερώτημα «εάν μορφές ζωής με ικανότητα αντίληψης υπάρχουν σε άλλους κόσμους.
Ο Φούνες παραδέχεται ότι το ενδεχόμενο ύπαρξης εξωγήινης ζωής θα είχε «πολλές φιλοσοφικές και θεολογικές συνέπειες», τόνισε όμως ότι οι σύνεδροι εστιάστηκαν σε επιστημονικά και όχι θεολογικά θέματα.
Η στάση της Καθολικής Εκκλησίας έχει αλλάξει σημαντικά από τότε που ο Ιταλός φιλόσοφος Τζιορντάνο Μπρούνο κάηκε στην πυρά ως αιρετικός το 1600 επειδή υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι ίσως υπάρχουν και άλλοι κατοικήσιμοι κόσμου.
Το 1992, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β' αποφάνθηκε ότι η καταδίκη του Γαλιλαίου το 1633 ήταν ένα μεγάλο λάθος, που προέκυψε από «τραγική, αμοιβαία έλλειψη κατανόησης».
Ο μεγάλος Ιταλός αστρονόμος, φυσικός και φιλόσοφος προκάλεσε την οργή της Εκκλησίας όταν παρουσίασε αστρονομικές παρατηρήσεις που στήριζαν το Ηλιοκεντρικό Σύστημα του Κοπέρνικου.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως σήμερα, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει εκατοντάδες πλανήτες εκτός του Ηλιακού Συστήματος, και πολλοί εκτιμούν ότι η ανακάλυψη εξωγήινων πολιτισμών απέχει μόνο λίγα χρόνια.
πηγή: www.in.gr
3η ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ: ΜΙΑ ΚΑΛΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ, ΔΥΟ ΕΠΑΙΝΟΙ, ΕΝΑ ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ
- Την Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2009 επέστρεψε στη χώρα μας η ελληνική αποστολή, που εκπροσώπησε την Ελλάδα στη 3η Ολυμπιάδα Αστρονομίας και Αστροφυσικής, στην πρωτεύουσα του Ιράν, Τεχεράνη, από 17/10/2009 έως και 26/10/2009.
Στη φετινή διοργάνωση η ελληνική ομάδα δεν πήρε κάποιο μετάλλιο, δύο μαθητές, όμως, οι Άγγελος Τσιάρας και Αθανάσιος Μητράκης ανέβηκαν στο βάθρο, αποσπώντας τιμητικές διακρίσεις. Εξ αυτών, ο Άγγελος Τσιάρας είναι πρωτοετής φοιτητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ.
Η Ελληνική ομάδα απέσπασε επίσης το πρώτο βραβείο ομαδικής άσκησης, στην. οποία συμμετείχαν με την ομάδα τους όλες οι συμμετέχουσες χώρες. Ήταν η πρώτη χρονιά που διοργανώνεται ομαδική άσκηση στο πλαίσιο της Ολυμπιάδας και οι διοργανωτές, δυστυχώς, παρόλο που είχαν υποχρέωση, δεν είχαν προετοιμασθεί καταλλήλως, ώστε να απονεμηθούν μετάλλια στην άσκηση αυτή.
Κατά γενική ομολογία, οι προετοιμασία των μαθητών, η οποία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του Θερινού Σχολείου Αστρονομίας, που οργάνωσε η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου, ήταν πολύ καλύτερη από πέρυσι.
Ο πρώτος χρυσός μαθητής (Ινδός) επέλυσε το 92,2% των θεμάτων, πράγμα που αποτελεί ρεκόρ των μέχρι σήμερα διοργανώσεων.
Με την περαιτέρω συμμετοχή του Υπουργείου Παιδείας και άλλων φορέων, για την προετοιμασία των μαθητών, ευελπιστούμε ότι η ελληνική αποστολή θα προετοιμαστεί ακόμα καλύτερα και, έτσι, θα ικανοποιήσει τις προσδοκίες όλων μας στην 4η Ολυμπιάδα, που θα λάβει χώρα στο Πεκίνο το Σεπτέμβριο 2010.
πηγή:astrovox.gr
Μετά από τρεις αναβολές
Προσδέθηκε επιτυχώς στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το Discovery
- Το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο Discovery που απογειώθηκε την Παρασκευή από τη Φλόριδα, μετά από τρεις αναβολές, προσδέθηκε τελικά το βράδυ της Κυριακής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), όπως ανακοίνωσε η αμερικανική διαστημική υπηρεσία NASA.
Η πρόσδεση του Discovery στον σταθμό περαιώθηκε χωρίς προβλήματα στις 02:54 ώρα Ελλάδος, δέκα λεπτά νωρίτερα από την προβλεπόμενη ώρα.
Οι επτά αστροναύτες, ανάμεσά τους και ένας Ελβετός, που επέβαιναν στο διαστημικό λεωφορείο μπόρεσαν να εισέλθουν στον σταθμό, έπειτα από μία διαδικασία τεχνικών επαληθέσευων οι οποίες απαίτησαν 90 λεπτά.
Κατά τη διάρκεια της 13ήμερης αποστολής του, το Discovery και το πλήρωμά του μετέφεραν και θα τοποθετήσουν 6,8 τόνους φορτίου, στο οποίο περιλαμβάνεται ένα νέο διαμέρισμα κατοικιών, μία νέα δεξαμενή αμμωνίας για τα καινούγια πειράματα και έναν καινούργιο διάδρομο τζόγκινγκ.
Το προσωπικό του σταθμού αυξήθηκε στους δέκα τον περασμένο Μάιο και κατά συνέπεια χρήζει επιπλέον χώρων ενδιαίτησης.
Τρεις διαστημικοί έξοδοι, διάρκειας 6,5 ωρών η καθεμιά, για δύο αστροναύτες κάθε φορά προβλέπει το πρόγραμμα της αποστολής.
Μία από τις κύριες εργασίες τους θα είναι η αντικατάσταση της άδειας δεξαμενής αμμωνίας από μία καινούργια 800 κιλών. Η υγρή αμμωνία χρησιμοποιείται ως ψυκτικό.
πηγή: www.in.gr
Θεαματική έκρηξη ακτίνων-γ από τα βάθη του Σύμπαντος
Εικόνα 1: Η πηγή GRB 090423 εμφανίζεται στο κέντρο της εικόνας (με ψευδοχρώματα) και τραβήχτηκε από το Βόρειο τηλεσκόπιο των Διδύμων στη Χαβάη. Αποτελεί το πιο μακρινό αντικείμενο που έχει φωτογραφηθεί μέχρι σήμερα. (© Gemini Observatory-Penn State Univ.-Harvard Unin.).
- Διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε μια πηγή εκπομπής ακτίνων-γ με ονομασία GRB 090423, η οποία αποτελεί το πιο μακρινό αντικείμενο στο Σύμπαν. Η ανακάλυψη αυτή έγινε με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Αστρονομική έρευνα στο Νότιο Ημισφαίριο (ESO's Very Large Telescope). Η έκρηξη αυτή «έλαβε χώρα» περισσότερο από 13 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, δηλαδή 600 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Το αντικείμενο GRB 090423 ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά από το διαστημικό τηλεσκόπιο Swift της NASA στις 23 Απριλίου του 2009. Η αναλαμπή είχε διάρκεια 10 δευτερολέπτων και προερχόταν από τον Αστερισμό του Λέοντα. Καμία ανίχνευση στο ορατό φως δεν έγινε. Η ερυθρομετάθεση (z) του αντικειμένου αυτού μετρήθηκε να είναι ίση με 8,2, μεγαλύτερη δηλαδή, από τους πιο μακρινούς γαλαξίες και κβάζαρς. Στην πραγματικότητα, η ανακάλυψη αυτή φανερώνει το πόσο σημαντικές είναι οι πηγές αναλαμπής ακτίνων-γ στο να επισημάνουμε τις πρώτες γενιές αστέρων και γαλαξιών. Η πηγή αναλαμπής ακτίνων-γ που κατείχε το προηγούμενο ρεκόρ, η GRB 080913, είχε ανακαλυφθεί επίσης, από το τηλεσκόπιο Swift, τον περασμένο χρόνο με z = 6,7.
πηγή:www.astro.noa.gr
Ανακάλυψη μιας νέας κατηγορίας μελανών οπών με τη βοήθεια του δορυφόρου XMM-Newton
- Αστρονομική ομάδα που χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ XMM-Newton της ESA, ανακάλυψε πρόσφατα μια μελανή οπή που έχει μάζα περισσότερο από 500 ηλιακές μάζες. Η ανακάλυψη αυτή αποτελεί το συνδετικό κρίκο ανάμεσα στις μικρότερες, αστρικής μάζας μελανές οπές, και στις πολύ μεγαλύτερες μελανές οπές (υπερμαζικές) που βρίσκονται συνήθως στα κέντρα των γαλαξιών. Είναι η καλύτερη απόδειξη για αυτό που από καιρό αναζητούσαν οι επιστήμονες: Μέλη μιας νέας κατηγορίας που ονομάστηκε «ενδιάμεσης μάζας μελανές οπές». Η ύπαρξη μελανών οπών με μάζα 3-20 ηλιακές μάζες θεωρείτε δεδομένη εδώ και καιρό. Το ίδιο ισχύει και για τις μελανές οπές με μάζα εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ηλιακών μαζών. Οι επιστήμονες πίστευαν ότι πιθανώς να υπάρχει και μια ενδιάμεση κατηγορία μελανών οπών με μάζα μερικών εκατοντάδων ηλιακών μαζών. Αλλά ποτέ μέχρι τώρα δεν είχε βρεθεί παρατηρησιακά ένα τέτοιο αντικείμενο. Η επιστημονική ομάδα που έκανε την ανακάλυψη ανέλυε αρχικά τα δεδομένα από το δορυφόρο XMM-Newton, ψάχνοντας για αστέρες νετρονίων και λευκούς νάνους. Σκόνταψε τελικά σε ένα πιο ιδιαίτερο αντικείμενο που είχε παρατηρηθεί στις 23 Νοεμβρίου του 2004. Ονομάστηκε HLX-1 (Υπερ-Φωτεινή ακτίνων-Χ πηγή 1 - Hyper-Luminous X-ray source 1) και βρίσκεται στα «προάστια» του Γαλαξία ESO 243-49, περίπου 290 εκατομμύρια έτη φωτός μακρυά από τη Γη. Βρισκόμενο σε αυτή την απόσταση το αντικείμενο αυτό είναι πολύ φωτεινό στις ακτίνες-Χ (260 εκατομμύρια φορές τη φωτεινότητα του Ήλιου). Αναλύοντας το φως του HLX-1, η επιστημονική ομάδα διαπίστωσε ότι η "υπογραφή" (φάσμα) στις ακτίνες-Χ είναι ασυμβίβαστη με οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο εκτός από μια μελανή οπή. Η μετρηθείσα φωτεινότητα ήταν πάρα πολύ χαμηλή για να είναι από το γαλαξία μας και η έλλειψη παρατηρηθείσας ράδιο ή οπτικής εκπομπής από την περιοχή του HLX-1 εκτός από την υπογραφή στις ακτίνες-Χ, δείχνει ότι είναι απίθανο να είναι ένας μακρινός γαλαξίας υποβάθρου. Αυτό σημαίνει ότι η πηγή πρέπει να βρίσκεται στην περιοχή του γαλαξία ESO 243-49. Για να βεβαιωθεί η επιστημονική ομάδα ότι η πηγή αυτή είναι ένα ενιαίο αστρονομικό αντικείμενο και όχι ένα πλήθος διαφόρων μικρότερων πηγών που λάμπουν μαζί, χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο XMM-Newton ξανά στις 28 Νοεμβρίου του 2008. Συγκρίνοντας τις παρατηρήσεις από τις δυο διαφορετικές εποχές, διαπιστώθηκε ότι η υπογραφή των ακτίνων-Χ από το HLX-1 μεταβαλλόταν σημαντικά ως προς το χρόνο και έτσι η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρέπει να είναι ένα ενιαίο αντικείμενο. Αν και υπάρχουν και άλλοι υποψήφιες πηγές που πιθανόν να είναι μελανές οπές ενδιάμεσης μάζας, η συγκεκριμένη πηγή ήταν κατά 10 φορές πιο λαμπρή από όλες τις άλλες. Ενώ ήδη είναι γνωστό ότι οι μελανές οπές αστρικής-μάζας είναι τα κατάλοιπα αστέρων μεγάλης μάζας, δε γνωρίζουμε πως οι υπερμαζικές μελανές οπές σχηματίζονται. Ένα από τα πιθανά σενάρια περιλαμβάνει τις συγχωνεύσεις των μελανών οπών ενδιάμεσης μάζας. Για να επικυρωθεί μια τέτοια θεωρία θα πρέπει σε πρώτη φάση να βρεθούν και άλλες αποδείξεις για την ύπαρξη τους. Η ανακάλυψη αυτή φανερώνει τη σημαντικότητα των παρατηρήσεων με το τηλεσκόπιο XMM-Newton στην εξεύρεση απαντήσεων για το πώς δημιουργούνται οι υπερμαζικές μελανές οπές, όπως αυτή που πιθανότατα βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία μας.
πηγή:www.astro.noa.gr
Η νέα εικόνα του γαλαξία μας
- Ποια είναι τα δομικά στοιχεία του γαλαξία μας; Ποια είναι η ταχύτητα περιστροφής του, πόση μάζα εκτιμάται ότι έχει και πόσες είναι οι σπείρες του; Ποια εντέλει είναι η νέα εικόνα του όπως φαίνεται από τη Γη; Σε αυτές τις ερωτήσεις φαίνεται να απαντά η νέα μελέτη επιστημόνων του κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian, η οποία βασίζεται σε παρατηρήσεις που έλαβαν χώρα με τη βοήθεια πλειάδας ραδιοτηλεσκόπιων (VLBA) από τη Χαβάη, τη Νέα Αγγλία και τη Καραϊβική.
Aπό τις παρατηρήσεις και τους υπολογισμούς των αστρονόμων βρέθηκε ότι ο γαλαξίας μας περιστρέφεται με ταχύτητα 270 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο ή περίπου 1.000.000 χλμ. την ώρα, δηλαδή κατά 16% περισσότερο από ότι μέχρι σήμερα πιστευόταν. Τα ευρήματα αυτά συνάδουν επομένως και με αύξηση της μάζα του γαλαξία μας κατά περίπου 40% αλλά και με αυξημένη πιθανότητα σύγκρουσης με τον γαλαξία της Ανδρομέδας γρηγορότερα από ότι είχε προηγουμένως υπολογιστεί. Ωστόσο, αυτό δε θα συμβεί νωρίτερα από δύο με τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Επίσης, η μελέτη χαρτογράφησης των περιοχών με έντονη αστρογένεση (star forming regions) κατέδειξε ότι ο γαλαξίας μας έχει τέσσερις σπείρες αντί για δύο. Αυτό το αποτέλεσμα έρχεται σε απόλυτη συμφωνία με την νέα μελέτη ομάδας αστρονόμων του πανεπιστημίου Iowa State που χρησιμοποίησε υπέρυθρα δεδομένα για την ακριβή ανακατασκευή των σπειροειδών δομών του γαλαξία μας (Εικόνα 2).
H παρούσα μελέτη ανακοινώθηκε στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας (American Astronomical Society), σηματοδοτώντας παράλληλα και την αρχή για μια περισσότερο συστηματική έρευνα για τη σκοτεινή ύλη στον γαλαξία μας αλλά και σε άλλους κοντινούς γαλαξίες.
πηγή:www.astro.noa.gr
Ξανά σε λειτουργία από το Νοέμβριο ο επιταχυντής του CERN, αλλά με τη μισή ενέργεια
- Ο γιγάντιος υπόγειος επιταχυντής σωματιδίων του CERN θα τεθεί ξανά σε λειτουργία περί τα μέσα του Νοεμβρίου σε χαμηλότερο όμως -περίπου το μισό- επίπεδο ενέργειας από το αρχικά σχεδιαζόμενο, όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Έρευνας Στοιχειωδών Σωματιδίων.
Το CERN ξεκαθάρισε ότι, μετά από ένα χρόνο σχεδόν, πλέον δεν χρειάζονται άλλες επισκευές, καθώς ολοκληρώθηκαν οι έλεγχοι και στις 10.000 ηλεκτρικές συνδέσεις του επιταχυντή.
Το μεγαλύτερο μηχάνημα του κόσμου, τα πειράματά του οποίου αναμένεται να έχουν ιστορική σημασία για την επιστήμη, είχε αναγκαστεί να διακόψει τη λειτουργία του πέρυσι το Σεπτέμβριο, εννέα μόλις μέρες μετά τα εγκαίνιά του, λόγω σοβαρής ηλεκτρικής βλάβης.
Το CERN, σύμφωνα με τo Γαλλικό Πρακτορείο και το Reuters, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επανεκκινήσει τον επιταχυντή με ενέργεια 3,5 τερα-ηλεκτρονιοβόλτ (TeV), «προκειμένου να επιτρέψει στους χειριστές του επιταχυντή να αποκτήσουν εμπειρία στον ασφαλή χειρισμό του μηχανήματος».
Η χαμηλότερη ενέργεια θα αποτρέψει την υπερφόρτωση των ηλεκτρικών συνδέσεων και θα επιτρέψει τον έλεγχο της σωστής λειτουργίας τους.
Τα πειράματα θα συνεχιστούν με αυτή την χαμηλότερη ενέργεια, «μέχρι να έχει συλλεχθεί ένα σημαντικό δείγμα δεδομένων και η ομάδα των χειριστών να έχει αποκτήσει εμπειρία πάνω στη λειτουργία του μηχανήματος».
Στη συνέχεια, το ενεργειακό επίπεδο των συγκρούσεων σωματιδίων θα αυξηθεί σταδιακά προς το επίπεδο των 5 TeV ανά εκπεμπόμενη ακτίνα.
Συγκριτικά, ο «ανταγωνιστικός» επιταχυντής Tevatron του Fermilab των ΗΠΑ λειτουργεί στο ενεργειακό επίπεδο του ενός έως δύο TeV.
Ο γενικός διευθυντής του CERN Ρολφ Χόιερ διαβεβαίωσε ότι αυτή τη φορά όλα θα κυλήσουν ομαλά, επειδή, όπως είπε, «έχουμε κατανοήσει τον επιταχυντή πολύ καλύτερα από ό,τι πριν ένα χρόνο».
Τα πειράματα, στο τεράστιο κυκλικό υπόγειο τούνελ μήκους 27 χλμ. κοντά στη Γενεύη, θα διεξαχθούν σε θερμοκρασία λίγο πάνω από το απόλυτο μηδέν και θα αναπαραχθούν οι συνθήκες που πιστεύεται ότι ίσχυαν κατά το αρχικό «Μπινγκ Μπανγκ» του Σύμπαντος πριν 13,7 δισ. χρόνια.
Τα πρώτα επιστημονικά δεδομένα αναμένεται να συγκεντρωθούν λίγες εβδομάδες μετά την «πυροδότηση» της πρώτης ακτίνας μέσα στο τούνελ.
Στο τέλος του 2010, προγραμματίζεται ο επιταχυντής να λειτουργήσει με ιόντα μολύβδου για πρώτη φορά. Μετά από αυτό, ο επιταχυντής θα διακόψει τη λειτουργία του και θα ξαναλειτουργήσει στο ακόμα υψηλότερο ενεργειακό επίπεδο των 7 TeV ανά ακτίνα, οπότε θα καταστεί εφικτή η σύγκρουση σωματιδίων από αντίθετες κατευθύνσεις με ενέργειες επτά φορές μεγαλύτερες από ό,τι έχουν ποτέ επιτευχθεί μέχρι σήμερα.
Οι φυσικοί ευελπιστούν ότι αυτές οι συγκρούσεις, μεταξύ άλλων, θα αποκαλύψουν για πρώτη φορά νέα «εξωτικά» σωματίδια της ύλης ή ακόμα θα ανοίξουν νέες διαστάσεις του χώρου.
πηγή: www.in.gr